preloader-image
Land und Leute

Wandelen op de vulkaan

Copyright Eye Icon© Hessen Agentur_Paavo Blåfield

Natuurbelevenis op vulkanisch gesteente

In Vogelsberg in Midden-Hessen stierven de vulkanen vijftien miljoen jaar geleden uit, maar het onderwerp is toch actueler dan ooit. Als wandelaar kom je de sporen van dit warme verleden tegen bij elke stap die je hier zet.

Vulkanisme in Hessen

Wat hebben Hawaii en Vogelsberg met elkaar gemeen? Het is allebei vulkanisch gebied. Met dit verschil echter dat de vulkanen op het eiland in de Stille Oceaan nog steeds actief zijn en die in Hessen gelukkig niet meer. De laatste keer dat het in Vogelsberg serieus rommelde is alweer vijftien miljoen jaar geleden. Enorme uitbarstingen zorgden in die tijd voor gigantische massa’s magma vanuit een diepte van soms wel tachtig kilometer, die het landschap van de Vogelsberg hebben gevormd. Aan de oppervlakte stolden de lavastromen tot enorme basaltlagen. Uit boringen in het centrale gedeelte van Vogelsberg is gebleken dat de vulkanische rotsen hier een hoogte hebben van wel zevenhonderd meter. Van dit vurige verleden hebben wandelaars en natuurliefhebbers vandaag de dag nog profijt. Het resultaat is immers een afwisselend landschap: Altijd en overal kom je hier uitgespuwde brokken lava tegen die huizenhoog zijn opgestapeld tot bizarre rotsformaties. Kleinere brokken liggen in het wild verspreid in de bossen of zijn door nijvere handen verzameld om er stenen muren van te bouwen, om de weilanden vrij te houden als akkerland. Inmiddels zijn deze droge stenen muren habitats geworden voor een complete flora met ettelijke organismen. Uiteindelijk is dit een landschap geworden met bonte patronen, verdeeld in kleine stukken. Vanwege deze rijke schakering aan bergweiden, natuurlijke wateren en bossen kreeg de Vogelsberg erkenning als landschap van nationaal belang. Het behoud van dit cultuurlandschap wordt dus bevorderd doordat het nu deel uitmaakt van een groot natuurbeschermingsproject. En dan is er vanaf de top van deze bergen van gestolde lava natuurlijk nog het prachtige uitzicht. Een doopvont dat 773 meter omhoog rijst.

De hoogst gelegen stad van Hessen

Verspreid over heel Vogelsberg staan op meer dan vijftig informatieborden toelichtingen over de geologisch meest interessante plekken uit de ontstaansgeschiedenis van de regio. Acht van deze geotopen zijn gelegen rond Ulrichstein. Daar begroet Andreas Rüb zijn gasten met een stevige handdruk. Hij is een van die wandelgidsen die je dadelijk het gevoel geven dat je in goede handen bent. En omdat hij ook is opgeleid als vulkaangids, weet hij op bijna elke vraag over vulkanen en rotsen wel een antwoord. Vandaag neemt hij zijn gasten mee op de “WeitblickTour”, een premium-wandelroute die in een kleine vier uur om heel Ulrichstein leidt. Aan het begin wacht meteen al een geotoop waar de Gilgbach klaterend en spetterend doorheen stroomt. Het is een van de vele beekjes in de regio en kronkelt door de schaduwrijke vallei; en zo tussen de oude bomen en de met mos bedekte basaltstenen is het er aangenaam koel. 

 “Als het in de steden heet wordt, komen de mensen graag naar ons toe”, zegt Rüb. “Bij ons is het altijd een paar graden frisser dan in Frankfurt.” Als het dan meteen daarna langs enkele veldwegen merkbaar omhoog gaat, krijg je een vermoeden hoe deze tocht aan zijn naam is gekomen. Het uitzicht strekt zich tot ver over het land uit, en ook de Ulrichstein met zijn kasteelruïne, gelegen op een kraterpijp, ligt er prachtig bij. De kleine stad is goed voor meerdere superlatieven tegelijk: zo is het de hoogst gelegen stad van Hessen, nam het in 1996 het eerste gemeentelijke windpark van Duitsland in gebruik en kan het bogen op de eerste natuurbad-biotoop van Duitsland: dat wil zeggen een natuurbad waar geen chemische stoffen meer bij nodig zijn omdat planten er werken als een natuurlijk filter.

Steeds weer stuit het gezelschap op punten van waar je een heerlijk uitzicht hebt - en op brokken basalt, bekend als de “dicke Steine”, nog weer een geotoop of gewoon een mooie plek om even wat uit te rusten. Rüb valt opeens stil en houdt zijn oren gespitst. “Is u überhaupt iets opgevallen?”, vraagt hij zijn gasten. “Er heerst een volkomen stilte.” En inderdaad, er is niets te horen behalve het ruisen van het bos. “Vliegtuigen horen we hier zelden,” zegt Rüb.

Inheemse exoten

Aan het einde van de tocht wacht de wandelaars met de Schlossberg nog een hoogtepunt. De burchtruïne troont op een hoogte van 614 m, van waar af je uitzicht hebt over heel het natuurpark Hoher Vogelsberg, tot aan Fulda en Gießen. Aan haar voeten ligt de Vogelsberggarten. Daar wordt de bezoekers op een klein stukje grond getoond hoe gevarieerd de inheemse flora hier is en hoe belangrijk het is om zeldzame planten tegen uitsterven te beschermen. De fruitvariëteiten in de boomgaarden hebben exotische namen als “Amanli’s boterpeer”, “Danziger Kant-appel” en “Gevlamde kardinaal”. Direct ernaast bevinden zich een tuin met medicinale kruiden en een boerderijtuin. Voor een kleine donatie kunt u zaden meenemen. Ulrichstein met zijn vele drank- en eetgelegenheden is een van de plaatsen langs de wandelroute van 115 km rond de Vulkanring. Deze voert de wandelaar in zes dagen om de Hohe Vogelsberg heen en vormt zo een verbinding tussen de natuurlijke en culturele hoogtepunten van de regio. Wie alles liever niet in één keer wil doen, kan zo’n wandeltocht ook verdelen over drie weekenden. Omdat in de zomer de Vogelsberg Vulkan-Express, een bus met een aanhanger voor fietsen, ook in het weekend rijdt, is het gebruik van het openbaar vervoer in dit geval een aantrekkelijke mogelijkheid.

Land van legendes

Noord-Hessen, bakermat van de gebroeders Grimm

Water als natuurbelevenis

Het dal van de Lahn